‘Keepers zijn de vergeten sluitpost bij de meeste clubs’

Door Frits Feuler– Hij draalt er niet om heen. Weet wat hij zegt en doet. Heeft ruim 30 jaar ervaring als keeperstrainer, 45 jaar bezig met handbal. Begonnen in 1974. Veel clubs in Limburg deden nooit een tevergeefs beroep op zijn kennis en kunde om keepers op te leiden en beter te maken. Specifiek trainen, herhalen, herhalen en nog eens herhalen. Jean Last, 59 jaar uit Heerlen, geniet nog altijd van het werk dat hij met die individualisten in een handbalteam kan en mag doen. Handbalstartpunt toog een avondje mee richting Papendal waar op dat moment drie U19-keepers de fijne kneepjes van het vak bijgestuurd kregen.

“Je moet een beetje gek zijn om als handbalkeeper in het doel te gaan staan en ballen op je afgevuurd zien worden met een snelheid van ruim boven de honderd kilometer per uur” is een uitspraak die velen al eens gebezigd hebben. Niet in het minst het lijdend voorwerp zelf, helemaal alleen in het verlaten doel. De laatste fout die hij maakt binnen de ploeg is mogelijk ook een doelpunt.

Zelf heeft de geboren en getogen Geleendenaar als actief keeper – tussen 1974 en 1990 bij V&L, Fortuna Geleen en Blauw Wit ervaring opgedaan op het hoogste niveau. Nationaal en Europees. Keepte met topkeepers in een van die ploegen, iedereen leerde van iedereen. Trainde onder toptrainers, stak van iedereen iets op. Vond, als broekie van midden twintig, wereldtoppers in het veld tegenover zich die verschrikkelijk goed konden schieten. “Als keeper van V&L ging ik op het fietsje naar Sittard, kijken naar de legendarische Ger Norbart bij Sittardia! Man, wat was die lenig. Reflexen, de rust zelve. Perfectie techniek. Mijn voorbeeld! Ooit zat ik naast hem in de bus, bij een interland. Hij zei niet veel, beetje introvert, terwijl ik dacht veel over keeperszaken te weten te komen!”

Sinds hij midden jaren tachtig zeven jaar lang jeugdkeepers onder zijn hoede kreeg bij V&L groeide bij Jean Last het besef dat er dringend behoefte was aan een juiste opleiding van die sluitposten die normaliter een beetje aan hun lot worden overgelaten op de trainingen. “Ik heb in al die jaren veel praktijkervaring opgedaan. Dat heb ik verder ontwikkeld, mijn eigen idee eraan gegeven om voor die keepers een toegevoegde waarde te kunnen zijn. In het verleden nam ik ook brutaalweg contact op met bijvoorbeeld Frans Hoek bij Ajax, mocht ik daar een dagje meelopen en kijken hoe hij met de topkeepers werkte. Ik ben altijd geboeid geweest in het keepersvak. Dat probeer ik via mijn trainingen over te dragen op de jongere generatie. Ik ben nooit te beroerd geweest om te leren en die kennis over te dragen.”

Veel oefenen, veel herhalen. Aanwijzingen, correcties. Bloed, zweet en tranen, ook voor het drietal op deze maandagavondsessie. “Maar ze weten waar ze het voor doen. Uiteindelijk willen deze gasten op hoog niveau spelen. Dan moet je dus investeren, moet je goed worden opgeleid.”

Soms zinkt hem wel eens de moed in de schoenen als hij bij aanvang van een seizoen bij een club of nationale ploeg keepers voor zijn neus krijgt die niet of nauwelijks beschikken over bepaalde basisvaardigheden. “Dan moet ik dus een totaal ander programma volgen. Als de instelling en mentaliteit goed is, kun je ver komen. Als dat niet het geval is, geef ik ook duidelijk aan dat er niet meer in zit. Teleurstellend, maar ik weet wat ik doe en zeg.”

Op zijn eigen website geeft Last een overzicht van de zes competenties waarover een keeper moet beschikken. Ga er maar aan staan als 15-, 16-jarige en je wilt verder in je sport! “Dromen van de top kun je altijd maar de weg ernaar toe is heel lang en moeilijk,” weet de Limburger als geen ander.

Tientallen Limburgse clubs en jeugdselecties wisten hem de afgelopen decennia te vinden. Maar al te graag wilde hij helpen, zag ook de noodzaak ervan in. Afspraken werden gemaakt. Afspraken die heilig zijn voor de ervaren keeperstrainer. “Een keeper is niet gemaakt om alleen maar ballen op te rapen die achter hem in het doel belanden. Hij moet met de juiste technieken proberen een meerwaarde voor zijn ploeg te zijn. Net zoals een hoekspeler uren oefent op de juiste schottechniek, zo moet een keeper dat doen om dat schot te pareren. Alleen, de teamtrainer kan niet altijd op een training op twee plaatsen tegelijk zijn. Dat begrijp ik. Dus moeten de clubs of de bond ervoor zorgen dat er ook minimaal een keer per week iemand met verstand van zaken op de training is die dat deel van de teamtrainer uit handen neemt. Daar wordt uiteindelijk iedereen beter van!”

Een keeper hoeft zich nooit te vervelen op en training wanneer hij ‘even geen aandacht krijgt’. Op zijn site is een simpel overzicht wat hij in die tijd allemaal – zonder bal – kan oefenen. Een stukje zelfwerkzaamheid dus. “Je moet het in je eentje wel kunnen opbrengen.”

Zelf is Last voorstander om die groep keeperstrainers in het land samen te brengen en ideeën en mogelijkheden te bespreken. “Ik weet dat er in het land veel collega’s zijn die ook goed werk verrichten. Maar ook wij kunnen van elkaar leren. Lukt alleen niet om dat bijvoorbeeld één keer per jaar via een landelijke bijeenkomst gestalte te geven. Clinics geven gebeurt genoeg. Ook in Limburg trek ik met mijn collega Zoran Kendic veel aandacht met deze sessies. Maar als de keepers eenmaal weer uit ons beeld zijn is het afwachten wat ze met die praktijkvoorbeelden van topkeepers als Luuk Hoiting of Bart Ravensbergen gaan doen binnen hun eigen club.” Hier ligt mogelijk een belangrijke rol voor het Handbal Verbond om te verbinden.

Een gesprek met Jean Last over handbalkeepers en alles wat daarbij komt kijken verveelt nooit. Ook hij is na elke training bekaf. “Dat hoort zo!” klinkt het lachend. Hem aan werk zien, als een ‘jonge God’ die van zijn vak houdt. Dat motiveert en stimuleert.

Meer informatie op https://handbalkeeperstrainerjeanlast.jimdo.com/

‘Gedrevenheid en motivatie, basis voor jonge keeperstalenten’

Door Frits Feuler –  Ze moeten er heel wat voor over hebben. Jonge handbalkeepers, investeren in tijd, in veel training. Maar ook die specifieke training. Niet bang zijn als iemand probeert een bal met een snelheid van tegen de 100 km per uur langs je te gooien. Daarnaast mag ook de studie niet in gevaar komen, want handbalkeeper ben je niet tot aan je pensioen!

Op Papendal is het dagelijks een komen en gaan van handbaltalenten, jongens en meisjes. Iedereen heeft zijn eigen belangen en motivaties. Ook de drie van de vier keepers bij de U19 die ruim een uur lang door Jean Last klaargestoomd worden voor het grote werk: keepen bij hun club en nationale selectie op een zo hoog mogelijk en aanvaardbaar niveau.

Motivatie

En de Limburger Jean Last laat geen seconde van de tijd verloren gaan. Series ballen werpt hij richting doel, waar de keeper-van-dienst met bepaalde technieken het speeltuig moet stoppen. “Talent heb je of heb je niet,” weet Last als geen ander. “Daarnaast is een stukje motivatie en gedrevenheid onmisbaar!”

Deze kenmerken zie je duidelijk in ontwikkeling. Rob Goudriaan (Hellas), Michel de Folter (Tachos) en Jelle Hamerslag (DWS). Drie verschillende types qua uitstraling. Maar aan motivatie geen gebrek.

Het trio stipt een belangrijk probleem aan: niet alle clubs houden rekening met een specifieke trainer voor hun keepers. “Er is bij DWS geen geld voor een dergelijke trainer,” vertelt Hamerslag eerlijk. Je ziet aan zijn gezicht dat hij daardoor wel iets in het nadeel is van keepers die binnen hun club wel die extra opvang en aandacht krijgen. “Ik moet het dus veel hebben van de extra trainingen van Jean Last op Papendal,” geeft hij ruiterlijk toe.

Anderhalf uur heen, anderhalf uur terug, twee keer per week met de trein vanuit Schiedam voor trainingen met Onder 19 en Academie. Studieboeken binnen handbereik voor de VWO-student. Het afgelopen WK werd de Deense keeper Niklas Landin wel een extra voorbeeld. “Ik volg veel buitenlandse keepers via allerlei filmpjes. Altijd valt er iets te leren. Twee jaar training van Jean Last hebben mij stukken verder gebracht.”

Eenzelfde geluid bij Michiel De Folter. Bij zijn ploeg Tachos kreeg hij niet veel speeltijd. “Was een beetje ontevreden. Bij het begin van de tweede competitieronde heb ik twee keer de volle zestig minuten gekeept. Heel belangrijk, want zonder wedstrijdervaring kun je niet echt vooruit in je ontwikkeling,” weet hij. Het gesprek met de coach deed blijkbaar wonderen! “Gelukkig krijg ik van Erwin Jansen mijn portie keepersaandacht op training. Zelf ervaren, dus die weet wat er te koop is!”

Bart Uijtdebroek

Acht jaar turnen op jonge leeftijd maakten van De Folter een wat leniger type, zoals hij aangeeft. “Dat is goed bruikbaar als je snel in het doel moet zijn!” Dit jaar zijn studie 6 VWO afronden, dan vervolgen met een opleiding psychologie in Tilburg.

Ontwikkeling

Alle drie zijn ze het roerend eens dat er op deze leeftijd en met deze ontwikkelingen op de Academie een belangrijke basis voor hun toekomst wordt gelegd. Het drietal droomt van BENE-League. En als dat niet genoeg inspiratie levert, dan wordt naar het buitenland gelonkt. “Aantrekkelijk? Toch?” geeft Rob Goudriaan aan. Hij is grotendeels actief bij de A-jeugd van de Haagse club en krijgt zijn specifieke training aangereikt door Bart Uijtdebroek en Arold Holman. “Langzaam groei ik door naar de grote selectie van team 1 en 2,” vertelt hij. Hij oogt flegmatiek, staat ook bij de sessies met Jean Last op die manier zijn werk te doen. Een rappe prater, dat ook. “Ik was bij de jeugd niet geschikt om in het veld te spelen. Veel te fanatiek. Kan niet goed tegen mijn verlies. Ik ben misschien niet de best keeper maar ik werk wel keihard! Een training is voor mij pas compleet, als ik helemaal kapot ben!” Iets dat Last na afloop volmondig bevestigt.

Erwin Janssen

Sterke punten maar ook verbeterpunten. Het drietal heeft, los van elkaar, een goede kijk op het eigen niveau. Hamerslag: “Mijn lengte is een voordeel, maar ik heb nog veel moeite met schoten vanaf de hoeken. Soms wat minder zelfverzekerd. Stuur de dekking nog te weinig ondanks dat ik aanwijzingen geef. Boos worden kan ik wel! Onlangs, op het toernooi in Zwitserland, heb ik veel geleerd. Mooie ervaring!”

De Folter knikt instemmend. Ook hij heeft zijn analyse klaar. “Fijn dat het allemaal snel gaat. Op de training lekker kort en explosief werken. Ben snel in de goal, vind ik. Op lage ballen keep ik sterk, kan spelers daarbij verrassen met opgetrokken been. Maar soms maak ik me te klein in het doel. Lekker afsluiten op een training met een partijspel heb ik echt nodig!”

Goudriaan, van zondagavond tot vrijdagochtend intern op Papendal, looft bij zijn eigen analyse eerst zijn drie keeperstrainers. Twee forse bandages om zijn ellenbogen. “Overstrekking! Twee maanden rust zou logisch zijn maar dat lukt niet.”

Lof voor zijn drie keeperstrainers. “De ene (Bart) traint vooral fysiek, de (Arold) ander zorgt weer voor wat rustiger oefenstof. Op Papendal wordt door Jean flink aan techniek en houding geschaafd. Van nature ben ik vrij onrustig, ongeduldig ook. Maak te veel pasjes. Correcties zijn welkom!” Dromen doet hij ook. Van het buitenland. “Ik wil de beste van Nederland worden! Maar of dat daadwerkelijk bewaarheid wordt?”

Voor zijn ex-maatje René de Knegt (voorheen Hellas, nu Hurry Up) heeft hij nog een uitsmijter: “Ik wil sowieso beter worden dan René de Knegt!”

"De eerste handbalclinic voor keepers die op zaterdag 21 oktober door Handbalvereniging V&L in samenwerking met Limburg Handbal in Glanerbrook worden georganiseerd, werd druk bezocht.

Enkele tientallen jonge keepers uit het hele land kregen de kneepjes van het handbalkeepersvak bijgebracht. En dat gebeurde door mensen met kennis en ervaring. De clinic werd niet alleen begeleid door de keeperstrainers Jean Last (Nationaal Team en Vlug en Lenig) en Zoran Kenjic (Vlug en Lenig en Handbalschool), maar er was ook assistentie van assistentie van de huidige keepers van o.a. V&L dames 1 en OCI-Lions, BFC, Bocholt en Neerpelt. Luuk Hoiting; Bjorn Alberts; Thijs van Leeuwen; Jordi Govaarts; Freek Jansen; Mike Kusters; Mark Leckebusch; Bram van Grunsven en Peter Kwant en de dameskeepers Kelly Hoffmans en Laura Govaarts werkten aan deze geslaagde ochtend mee.

Op zaterdag 28 oktober vindt van 09:00 tot 12:30 uur de tweede clinic plaats, eveneens in Laco Glanerbrook in Geleen."

Op zaterdag 21 en 28 oktober organiseert Handbalvereniging V&L in samenwerking met Limburg Handbal een keepersclinic in Glanerbrook.

Ruim 60 jonge keepers uit het hele land hebben zich voor deze clinic aangemeld.  De cinic start op beide zaterdagen om 09:00 uur en eindigt om 12:30 uur.

De clinic wordt begeleid door de keeperstrainers Jean Last (Nationaal Team en Vlug en Lenig) en Zoran Kenjic (Vlug en Lenig en Handbalschool), met assistentie van de huidige keepers van o.a. V&L dames 1 en OCI-Lions, BFC, Bocholt en Neerpelt.

Heren keepers: Luuk Hoiting; Bjorn Alberts; Thijs van Leeuwen; Jordi Govaarts; Freek Jansen; Mike Kusters; Mark Leckebusch; Bram van Grunsven en Peter Kwant. Dames keepers: Kelly Hoffmans en Laura Govaarts

Gum Geuskens is op beide dagen het aanspreekpunt voor uw vragen.  Vragen kunt u ook sturen naar www.keepersclinic@gmail.com.